next up previous contents
Next: 5 Πρόβλημα 4 (15/7/2001) Up: Προβλήματα για το Μαθηματικό Previous: 3 Πρόβλημα 2 (2/7/2001)   Contents

4 Πρόβλημα 3 (10/7/2001) - λύθηκε (14/7/2001)

Δίδεται πραγματική ολοκληρώσιμη συνάρτηση $g$ ορισμένη στο $(0, 3/2)$. Υποθέτουμε ότι

\begin{displaymath}
\int_0^{3/2} g^2(x) dx = 1,
\end{displaymath} (1)

και
\begin{displaymath}
\int_0^1 g(x) g(x+{1\over2}) dx = 0.
\end{displaymath} (2)

Δείξτε ότι
\begin{displaymath}
{\left\vert{\int_0^{3/2} g(x) dx}\right\vert} \le 1.
\end{displaymath} (3)

Λύση (Φάνης Ματσούκας - fffanis@yahoo.com)

Γράφουμε

\begin{displaymath}
g_0(x) = g(x), g_1(x) = g(x+1/2), g_2(x) = g(x+1)  (x\in(0,1/2)),
\end{displaymath}

αλλιώς ορίζουμε $g_i(x) = 0$, $(i=0,1,2)$. Έχουμε τότε

\begin{displaymath}
g(x) = g_0(x) + g_1(x-1/2) + g_2(x-1),  (x\in(0,3/2)).
\end{displaymath}

(Οι συναρτήσεις $g_i$ ``ζούν'' μέσα στο $(0,1/2)$.)

Ο παρακάτω συμβολισμός (εσωτερικό γινόμενο) είναι και κλασικός και απλουστεύει πολύ τα παρακάτω, οπότε τον εισάγουμε:

\begin{displaymath}
{\langle f, g \rangle} = \int f(x)g(x) dx,
\end{displaymath} (4)

όπου οι $f$ και $g$ είναι δυο ολοκληρώσιμες πραγματικές συναρτήσεις και το ολοκλήρωμα εκτείνεται στο κοινό πεδίο ορισμού τους (αλλιώς, τις επεκτείνουμε με $0$ εκτός του πεδίου ορισμού και ολοκληρώνουμε από $-\infty$ έως $\infty$).

Θυμίζουμε επίσης της κλασική ανισότητα Cauchy-Schwartz

\begin{displaymath}
{\left\vert{{\langle f, g \rangle}}\right\vert}^2 \le {\langle f, f \rangle}\cdot{\langle g, g \rangle}.
\end{displaymath}

Η σχέση (1) γράφεται τώρα

\begin{displaymath}
{\langle g_0, g_0 \rangle}+{\langle g_1, g_1 \rangle}+{\langle g_2, g_2 \rangle}
= 1.
\end{displaymath}

Επίσης η (2) γράφεται μετά από μια απλή αντικατάσταση
\begin{displaymath}
{\langle g_0, g_1 \rangle} + {\langle g_1, g_2 \rangle} = 0.
\end{displaymath} (5)

Αυτό που θέλουμε να δείξουμε, μετά από τετραγωνισμό, είναι

\begin{displaymath}
{\left\vert{\int g_0+g_1+g_2}\right\vert}^2 \le 1.
\end{displaymath}

Χρησιμοποιώντας την ανισότητα Cauchy-Schwartz για τις συναρτήσεις $g_0+g_1+g_2$ και τη χαρακτηριστική συνάρτηση του $(0,1/2)$, παίρνουμε
\begin{displaymath}
{\left\vert{\int g_0+g_1+g_2}\right\vert}^2 \le 1/2 {\langle g_0+g_1+g_2, g_0+g_1+g_2 \rangle}.
\end{displaymath} (6)

Αρκεί δηλ. να δείξουμε ότι
\begin{displaymath}
{\langle g_0+g_1+g_2, g_0+g_1+g_2 \rangle} \le 2.
\end{displaymath} (7)

Εφαρμόζοντας την επιμεριστική ιδιότητα του εσωτερικού γινομένου το αριστερό μέρος αυτής γίνεται, μετά από χρήση της (5)

\begin{displaymath}
{\langle g_0, g_0 \rangle}+{\langle g_1, g_1 \rangle}+{\langle g_2, g_2 \rangle} +
2{\langle g_0, g_2 \rangle},
\end{displaymath}

οπότε, επειδή ισχύει η ${\langle g_0, g_0 \rangle}+{\langle g_1, g_1 \rangle}+{\langle g_2, g_2 \rangle}=1$, για να δειχτεί η (7) πρέπει και αρκεί να δειχτεί

\begin{displaymath}
{\left\vert{{\langle g_0, g_2 \rangle}}\right\vert} \le 1/2.
\end{displaymath}

Χρησιμοποιώντας πάλι την Cauchy-Schwartz παίρνουμε

\begin{displaymath}
{\left\vert{{\langle g_0, g_2 \rangle}}\right\vert}^2 \le {\langle g_0, g_0 \rangle} {\langle g_2, g_2 \rangle}.
\end{displaymath}

Επειδή

\begin{displaymath}
{\langle g_0, g_0 \rangle} + {\langle g_2, g_2 \rangle} \le 1
\end{displaymath}

έπεται όμως ότι

\begin{displaymath}
{\langle g_0, g_0 \rangle} \cdot {\langle g_2, g_2 \rangle} \le 1/4
\end{displaymath}

(ανισότητα αριθμητικού-γεωμετρικού μέσου) πού είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε να δείξουμε.


next up previous contents
Next: 5 Πρόβλημα 4 (15/7/2001) Up: Προβλήματα για το Μαθηματικό Previous: 3 Πρόβλημα 2 (2/7/2001)   Contents
Mihalis Kolountzakis